In de wolken

De bijeenkomst van de Europese softwareprogramma’s Itea2 en Artemis had dit jaar als thema mobile and cloud power. Een opmerkelijk thema. Mobile ligt voor de hand, maar cloud? De focus van de programma’s ligt op embedded; cloud computing is iets voor de internetjongens. Bovendien, de term met in het kielzog monsterlijke buzzwoorden als Saas, Paas, Haas en publieke, hybride en interclouds staat boven aan het lijstje met meest gehypete termen in de computerindustrie van de laatste jaren. Zijn Itea2 en Artemis ten prooi gevallen aan de hype? 
 
Een beetje geldt dat wel. Maar al snel werd duidelijk dat met cloud computing eigenlijk iets heel anders bedoeld wordt: diensten. De deelnemers aan de programma’s zien grote groeimogelijkheden in het aanbieden van allerlei extraatjes op hun apparaten, machines en systemen. Een belangrijke manier ook voor Europese bedrijven om zich te onderscheiden.
 
Neem Hilti’, zegt Itea2-vicepresident Philippe Letellier. Dit bedrijf uit Liechtenstein maakt professioneel gereedschap en had veel last van zijn Chinese concurrent die het allemaal net een tikje goedkoper kon maken. Daarom is het zijn apparatuur gaan uitrusten met meetelektronica en 3G-connectiviteit. De fabrikant kan direct zien wat er mis is en advies geven of een reparateur sturen. ‘Boven op producten leveren ze diensten. Dat was de grote doorbraak waarmee ze konden terugvechten tegen de concurrentie uit China’, zegt Letellier.
 
Dat kan een nog veel hogere vlucht nemen. Dan kun je niet alleen denken aan onderhoud, maar aan allerlei extraatjes die de klant extra gemak, comfort of kostenbesparingen opleveren. Ook van derde partijen. De vergelijking met de Iphone en zijn bloeiende applicatiewinkel kwam meermaals voorbij.
 
Daarvoor is wel een open infrastructuur vereist. Onder de Itea2-vlag is bijvoorbeeld een IPV6-stack ontwikkeld voor kleine embedded systemen. IP heeft een aanzienlijke overhead vergeleken met protocollen die speciaal daarvoor zijn ontwikkeld. In het licht van een dienstgeoriënteerde economie is het echter logisch: een IP-stack opent de weg naar het algemene internet. 
    
En dat brengt ons terug bij cloud computing. Dat dit een modewoord is, daar was iedereen het wel over eens. Praatjes begonnen bijna standaard met een verkapte verontschuldiging dat het überhaupt ter sprake werd gebracht. Over wat het precies inhoudt of of het nieuw is, valt te discussiëren. In het algemeen kun je echter zeggen dat het idee van een fysieke computer wordt losgelaten. In plaats daarvan kun je naar believen je data of rekenkracht putten uit een oneindig grote wolk computercapaciteit. Net als licht en gas. 
 
Amazon is zo’n beetje begonnen met de cloud. De online boekenwinkel heeft gigantische serverparken met grote buffers om schommelingen in de vraag op te vangen. Die besloot het in de verhuur te gooien, en daarbij nam het twee beslissingen die de cloud-revolutie inluidden. Ten eerste maakte het die capaciteit spotgoedkoop. Gigabytes voor centen. Ten tweede besloot het af te rekenen naar verbruik. Klanten kunnen zo veel opslagruimte of rekenkracht als ze willen à la minuut bij- of terugschakelen.
 
Die schaalbaarheid is precies waar het de Europese programma’s om gaat. Letellier: ‘De business op het internet is grillig en als bedrijf moet je een keuze maken hoeveel je investeert in computercapacteit. Tienduizend euro? Honderdduizend? Een miljoen? Een verkeerde beslissing kan het einde van je bedrijf betekenen. Dat staat innovatie in de weg.’
  
Vertrouwen op de cloud kent echter nadelen. Hoe kun je bijvoorbeeld overstappen als je provider alle data beheert? En hoe zit het met de beveiliging van je systemen als die ineens met het internet interfacen? Daarvoor zijn standaarden en open infrastructuur nodig. Typisch een klusje voor de Europese programma’s.
 
Ik betwijfel of er noodzaak is om een ecosysteem van diensten en toepassingen op te zetten rond elke afstandsbediening, elk toegangspoortje of elke pick-and-placemachine. Het idee is echter interessant en kan, mits goed uitgevoerd, belangrijke meerwaarde leveren. Wat mij betreft, hadden Itea2 en Artemis beter kunnen spreken over diensten dan over cloud computing. Laat u vooral niet afschrikken door de hype.