Europese overheden blijven achter met R&D-subsidies

De Europese industrie dreigt een onoverbrugbare achterstand op te lopen op Amerika als de nationale overheden niet met meer onderzoeksubsidies over de brug komen, zo bleek op het Itea-symposium in Leuven.

Peter Lievense

Van het beoogde aantal manjaren aan R&D dat de vijfde ronde van het Itea-programma (‘Information Technology for European Advancement’) moest opleveren, kan slechts de helft gerealiseerd worden, omdat de bijdrage van de nationale overheden achterblijft. Itea-voorzitter Paul Mehring luidde de noodklok op het jaarlijkse symposium van dit Eureka-programma voor R&D op gebied van embedded en gedistribueerde software.

Het Itea-programma, dat door de deelnemende landen is geratificeerd, stelt selectie door de Itea-commissies verplicht, waarna deelnemers van goedgekeurde projecten hun overheid moeten vragen om subsidie. Europese consortia van bedrijven, universiteiten en onderzoeksinstelllingen dienden 35 projectvoorstellen in waarvan er negentien, goed voor 2957 R&D-manjaren, door de Itea-selectie kwamen. Inmiddels zijn er vijf afgeblazen, omdat een deel van de deelnemers tevergeefs bij hun overheid aanklopten voor subsidie. Met de resterende veertien projecten zijn 1827 manjaren R&D-werk gemoeid. Voor drie van die projecten geldt dat de financiering nog niet rond is en dat het uitermate twijfelachtig is of de betrokken overheden nog over de brug komen.

Mehring voorspelt een ramp: "De Amerikanen spendeerden in 2000 97 miljard euro aan ICT-onderzoek, Europa 29 miljard. De kloof wordt steeds groter: de VS gaven in 2000 40 procent meer uit dan in 1997. In de EU bedroeg de groei 7,3 procent. In de reguliere software-industrie staat Europa al op onoverbrugbare achterstand. Wij kunnen ons nog meten met de Amerikanen als het gaat om bijvoorbeeld de automobielsector, de telecomsector en de sector voor consumentenelektronica."

Echter, software kent zijn eigen Wet van Moore: de hoeveelheid toegepaste software verdubbelt elke tien maanden. Een kwart van de productiekosten van een Mercedes bijvoorbeeld komen inmiddels voor rekening van ICT. "Ingebedde software speelt in die sectoren inmiddels een doorslaggevende rol. Om niet alsnog op achterstand gezet te worden, moeten de bedrijven fors inzetten op R&D. Als dat in Europa te duur wordt, verplaatst R&D zich naar landen als China en India", aldus Mehring.

Dat de bedrijven meer willen investeren in R&D blijkt uit de cijfers van Kees van Mourik, directeur van het Itea-kantoor in Eindhoven. "Voor de vijfde ronde werden 35 projectvoorstellen ingediend met meer dan vierduizend manjaren werk. Dat is veel meer dan in de vorige ronde. Een R&D-manjaar kost gemiddeld 132.000 euro. De consortia betalen zelf 65 tot 70 procent van de projectkosten. De gezamenlijke subsidies van de deelnemende landen in het kader van Itea-projecten bleven echter op hetzelfde niveau als in 2002. Italië heeft de uitgaven voor 2003 zo goed als geschrapt en Frankrijk heeft de subsidie per project fors verlaagd. Maar Finland en met name Spanje dragen fors meer bij."

Bij aanvang in 1997 was de doelstelling om in acht jaar 20 duizend manjaren aan R&D met een waarde van 3,2 miljard euro te realiseren. Halverwege staat de teller op 6256 manjaren waarvoor 830 miljoen euro is aangeboord.

http://www.automatiseringsgids.nl/